24 Αυγούστου 2017

Προπονητής, ο άνθρωπος πίσω από τις "κουίντες"...


Ανέκαθεν ο αθλητής βρισκόταν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος για κάθε φίλαθλο. Είναι πολύ λογικό κι αυτό διότι ο αθλητής προσφέρει το θέαμα στον κόσμο, που παρακολουθεί την κάθε του προσπάθεια, είτε είναι αθλητής ατομικού, ή ομαδικού αθλήματος. Ο αθλητής είναι εκείνος που «στέφεται» νικητής και απολαμβάνει το θαυμασμό και το σεβασμό του φίλαθλου κοινού.

Ποιος όμως βρίσκεται και παίζει καθοριστικό ρόλο πίσω από τις «κουίντες» της επιτυχίας του αθλητή; 
Ποιος είναι ο άνθρωπος που «ενορχηστρώνει» το αποτέλεσμα και εργάζεται εξίσου σκληρά έτσι ώστε ο αθλητής να πετύχει τους στόχους του; 
Ποιος καθοδηγεί και συμβουλεύει τον αθλητή για το καλύτερο δυνατό αθλητικό αποτέλεσμα; 

Το σημερινό άρθρο είναι αφιερωμένο τόσο στο ρόλο
του προπονητή, όσο και στο σεβασμό του ρόλου του προπονητή από τον ίδιο τον αθλητή κι αυτό διότι όπως όλοι γνωρίζουμε… «χρειάζονται δύο για να χορέψουν ταγκό»

Ποιος είναι ο ορισμός της λέξης/ουσιαστικού προπονητής και από πού πηγάζει;

Προπονητής είναι ο άνθρωπος που με σύστημα και μέθοδο έχει ως απώτερο σκοπό να βελτιώσει τη φυσική κατάσταση και την αγωνιστική απόδοση ενός αθλητή  ή μίας ομάδας. 

Η λέξη προπονητής πηγάζει από το σύνθετο ρήμα προπονώ, αποτελούμενο από την πρόθεση  προ + το ρήμα πονέω, το οποίο σημαίνει μοχθώ – προσπαθώ.



Ο προπονητής αθλητών καθορίζει την απόκτηση αθλητικών δεξιοτήτων του εκάστοτε αθλητή, ενώ ταυτόχρονα προσδιορίζει την ανάπτυξη ψυχολογικών ικανοτήτων (αυτοεκτίμηση, αυτοέλεγχος, αίσθηση ικανότητας κτλ), αποκομίζοντας θετικές ή αρνητικές εμπειρίες μέσα από οργανωμένες αθλητικές δραστηριότητες – αγωνιστικές εκδηλώσεις, παρακινώντας τον στο να προσπαθεί να βελτιώνεται συνεχώς, ώστε να γίνεται καλύτερος, όχι μόνο στον αθλητισμό, αλλά γενικότερα στη ζωή του! Ο προπονητής επηρεάζει όχι μόνο την απόδοση των αθλητών αλλά και την συναισθηματική τους κατάσταση και υγεία.

Δυστυχώς, υπάρχει αρκετός κόσμος που θεωρεί ότι η εργασία ενός προπονητή είναι απλή, χωρίς να σκεφτεί καν τους ρόλους που πρέπει να «παίξει» ένας προπονητής στον αθλητή, αγνοώντας το επιστημονικό υπόβαθρο που έχει ένας προπονητής, «ισοπεδώνοντας» και υποτιμώντας την επιστημονική κοινότητα που σχετίζεται με τη δομή και την κατεύθυνση του λειτουργήματος – εργασίας του προπονητή. 

Σε καμία περίπτωση δεν έχει κανένας το δικαίωμα να «αυτό-βαφτίζεται» και να δηλώνει  αυθαίρετα επαγγελματίας προπονητής, αγνοώντας κινδύνους που ελλοχεύουν εις βάρος του αθλητή. Με το σκεπτικό αυτό, θα μπορούσε ο καθένας από εμάς να δηλώνει γιατρός, αρχιτέκτονας, μηχανοδηγός, πυρηνικός φυσικός, υδραυλικός, κ.ο.κ. 
«Έκαστος εφ' ω ετάχθη» 



 Ο προπονητής, ως άνθρωπος αλλά και ως επιστήμονας, έχει έναν πολύ μεγάλο αριθμό καθηκόντων και υποχρεώσεων. Εκτός του ότι η εργασία του απαιτεί μία πολυδιάστατη παιδεία, αυτό που επιβάλλεται να έχει είναι η διάθεση για προγραμματισμένη, ολοκληρωμένη και σοβαρή δουλειά στον εκπαιδευόμενο αθλητή! Ο ρόλος του είναι πολυδιάστατος, πολύπλευρος, όπως προανέφερα, καθώς η συμπεριφορά, η φιλοσοφία του και τα πιστεύω του επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο ζωής των αθλητών που καθοδηγεί, εμπνέει και ηγείται. Βρίσκεται πάντα κοντά στον αθλητή, τόσο στη χαρά του, όσο και στη λύπη του. 

Ένας προπονητής προσπαθεί να ανιχνεύει ταλαντούχους αθλητές και αθλήτριες, νέα παιδιά, μέσα σε αθλητικούς χώρους, δημόσιους και ιδιωτικούς, σε σχολεία, σε σχολικές αθλητικές διοργανώσεις, προκειμένου να τα καθοδηγήσει στον υπέροχο κόσμο του αθλητισμού και του πρωταθλητισμού.




Η δουλειά του προπονητή δεν ξεκινάει αλλά ούτε και τελειώνει μέσα στο γήπεδο ή στην αθλητική εγκατάσταση που ασκεί τα προπονητικά του καθήκοντα. Ο προπονητής χρειάζεται πρόσθετο χρόνο έτσι ώστε να συλλέξει και να ελέγξει τα στατιστικά στοιχεία που σχετίζονται με την πορεία και απόδοση του αθλητή, χρειάζεται χρόνο έτσι ώστε να δημιουργήσει το ετήσιο, μηνιαίο, εβδομαδιαίο και ημερήσιο πλάνο / πρόγραμμα προπόνησης, χρειάζεται χρόνο έτσι ώστε να επικοινωνήσει με τα κοινά που έχουν άμεση σχέση με τον αθλητή που γυμνάζει.



Ο προπονητής αφιερώνει ώρες πολλές με τον υποστηρικτικό μηχανισμό – ομάδες υποστήριξης  του αθλητή, όπως γιατρούς, ψυχολόγους, φυσιοθεραπευτές, managers, κινησιολόγους, φυσίατρους, διατροφολόγους, εργομέτρες, μασέρ και όλο την υπόλοιπη επιστημονική ομάδα που λειτουργεί προς όφελος του «μονομάχου» αθλητή! 

Η εργασία του προπονητή απαιτεί δυναμισμό, χαρακτηρίζεται από συνεχή λήψη αποφάσεων σε σχέση με τις μεθόδους προπόνησης που ακολουθεί ο αθλητής, όπως επίσης των κανόνων και της στρατηγικής που εφαρμόζονται για κάθε ξεχωριστό αγώνα. Βασικότερο όλων είναι η αποδοχή, εκ μέρους του αθλητή, όλων των παραπάνω. Εάν δεν υπάρχει αποδοχή, τότε το αποτέλεσμα αυτής της ιδιαίτερης «χημείας», ή αλλιώς σχέσης προπονητή – αθλητή, οδηγείται σε οριστική ρήξη λόγω ασυμφωνίας. 

Ο προπονητής λειτουργεί πάντα προς όφελος του αθλητή και πολλές φορές εις βάρος του προσωπικού του χρόνου. Η ενασχόλησή του με την προπονητική είναι προσωπική του επιλογή κι αυτό είναι σαφές. 
Δεν επιτρέπει παρεμβολές στο έργο του από περιβάλλοντα που έχουν σχέση με τον αθλητή (οικογενειακά, φιλικά) ή αθλητικούς παράγοντες. 

Ο προπονητής είναι υπεύθυνος στο να βρίσκει τον τρόπο, για τον αθλητή, της διαδικασίας της μάθησης. 

Ο προπονητής, για να καταφέρει να συνθέσει το «παζλ» μίας επιτυχημένης πορείας του αθλητή, λαμβάνει πολύ σοβαρά κάθε στοιχείο που σχετίζεται: 

1) με το ταλέντο του αθλητή
2) με την αθλητική πρόοδο του αθλητή, 
3) με την προσωπικότητα του αθλητή και το βαθμό αφομοίωσης των προπονητικών συμβουλών  
4) με τα «ασθενή σημεία» του αθλητή
5) με τα όνειρα και τις επιδιώξεις του αθλητή
6) με τη διάθεση για προπόνηση και την αντιληπτική ικανότητα του αθλητή
7) με την ψυχολογία του αθλητή
8) με την οικογενειακή και προσωπική κατάσταση του αθλητή
9) με τη γενικότερη στάση ζωής και παιδεία του αθλητή…

Οι ρόλοι που επωμίζεται ένας προπονητής είναι αρκετοί και όπως μπορεί κάποιος να καταλάβει, οι ρόλοι αυτοί, έχουν την ανάγκη τεράστιων ψυχικών αποθεμάτων έτσι ώστε να εφαρμοστούν και να λειτουργήσουν σωστά.

Ο προπονητής έχει ως πρώτο ρόλο αυτόν του "δασκάλου" όπου μέσα στο συγκεκριμένο ρόλο αναδύονται κι άλλοι ρόλοι όπως αυτός του παιδαγωγού, του μέντορά, του ψυχολόγου, του γιατρού, του συμβούλου. 



Η έννοια του προπονώ είναι αλληλένδετη με την έννοια του διδάσκω. 
Βασικός σκοπός του ρόλου «δάσκαλος», για τον προπονητή, είναι η εκπαίδευση του αθλητή για το όποιο άθλημα έχει επιλεχθεί, η παρότρυνση, η προετοιμασία και η δραστηριοποίηση του αθλητή στο αθλητικό – αγωνιστικό γίγνεσθαι. Επίσης, ο προπονητής οφείλει να διδάξει στον αθλητή τρόπους καλής αθλητικής αλλά και κοινωνικής συμπεριφοράς (εντός και εκτός αγωνιστικών χώρων), τρόπους και μεθόδους επικοινωνίας με όλα τα ενδιαφερόμενα κοινά, τρόπους πνευματικής και σωματικής ετοιμότητας, μεθόδους ψυχολογικής προετοιμασίας και ετοιμότητας, τρόπους αυτοελέγχου και πειθαρχίας.



Ο μέντορας είναι ο άνθρωπος που παίζει το ρόλο του  υποστηρικτή, του συμβούλου και του πνευματικού καθοδηγητή. Στα πλαίσια αυτά λειτουργεί και ένας ολοκληρωμένος προπονητής. Για τους αθλητές, η μεντορική σχέση παρέχει τη δυνατότητα αναστοχασμού για τη δουλειά τους, εξέτασης των πρακτικών τους και αντιμετώπισης των προκλήσεων που παρουσιάζονται κατά την αθλητική  διαδικασία.
Η πιο επιθυμητή σχέση μεταξύ αθλητών και των μεντόρων τους είναι αυτή η οποία συνδυάζει τις αλληλεπιδράσεις για την εκπλήρωση διαδικαστικών αναγκών και αναπτύσσει μια γνήσια συνεργασία βασισμένη στην αθλητική και διαπροσωπική σχέση. 

Ο ρόλος του προπονητή ως «γιατρός» σχετίζεται με γνώσεις κλάδων της ιατρικής επιστήμης (ανατομία, φυσιολογία του ανθρώπου, αθλητιατρική και άλλους επιστημονικούς ιατρικούς κλάδους) που χρησιμοποιεί ο προπονητής, ως μέσο πρόληψης ή βιοενεργειακής και μυϊκής επαναφοράς του αθλητή. 
Εδώ, οφείλουμε να τονίσουμε ότι ο προπονητής δεν είναι ο γιατρός. Ο προπονητής οφείλει να γνωρίζει έτσι ώστε να προστατέψει τον αθλητή από τραυματισμούς, ή να κάνει την πρώτη εκτίμηση σε τυχόν τραυματισμούς όπου επιμελώς θα εποπτεύσει και την αποκατάστασή τους, σε συνεργασία με εξειδικευμένη ιατρική ομάδα (ιατροί διαφόρων ειδικοτήτων, φυσίατροι, φυσιοθεραπευτές, κινησιολόγοι κ.α.) η οποία στηρίζει επίσης τον αθλητή – Medical Team. 
Εξίσου σημαντική είναι η συνεργασία προπονητή, διατροφολόγου και αθλητή. Η διατροφή είναι το «καύσιμο» που τροφοδοτεί τον αθλητή, έτσι ώστε να ανταπεξέλθει σε κάθε ανάγκη της προπόνησης και του αγώνα.



Βασικό στοιχείο το οποίο έχει άμεση σχέση με την «ασφάλεια» που θέλει να νιώθει ένας αθλητής, ιδιαίτερα στα πρώτα βήματα της αθλητικής του καριέρας, είναι η ικανότητα του προπονητή να σκέφτεται και να επικοινωνεί σωστά, να έχει μεταδοτικότητα και έντονο το στοιχείο της ικανότητας πρόβλεψης καταστάσεων και ευελιξίας σε σχέση με τη λήψη διορθωτικών μέσων.

Εκτός όλων των παραπάνω ρόλων, στα πλαίσια της πολυδιάστατης παιδείας του προπονητή, συγκαταλέγονται οι ρόλοι του οργανωτή, του «διπλωμάτη», του «δικαστή», του συμβούλου.

Ο προπονητής, όπως αναφέραμε ήδη, είναι οργανωτής με βασικό σκοπό να οργανώνει το προπονητικό και αγωνιστικό πλάνο του αθλητή.
Ο προπονητής επιλέγει και οργανώνει το χώρο προπόνησης, οργανώνει τα ταξίδια προετοιμασίας του αθλητή, οργανώνει το αγωνιστικό πλάνο κ.α. Κατ’ ουσία, ο προπονητής παίζει το ρόλο του «μάνατζερ» του αθλητή. Από αυτόν ξεκινάνε και σε αυτόν καταλήγουν όλα. Σε επόμενο άρθρο θα κάνω το διαχωρισμό των ρόλων «μάνατζερ» και προπονητή κι αυτό διότι, άλλη είναι η διαχείριση του αθλητή σε σχέση με την αθλητική του πορεία και εξέλιξη, άλλη η διαχείριση του αθλητή σε σχέση με τη συμμετοχή του σε πριμοδοτούμενους αγώνες  και άλλη η διαχείρισή του σε σχέση με τις οικονομικές απολαβές του. 

Σχετικά με τον όρο «διπλωμάτης» αναφέρω επεξηγηματικά ότι ο προπονητής πρέπει να είναι σε θέση να αξιολογήσει ορθολογικά τις όποιες δύσκολες περιστάσεις, βρίσκοντας λύσεις, δίνοντας απαντήσεις στις διάφορες καταστάσεις κρίσης οι οποίες έχουν να κάνουν με τυχόν συγκρούσεις και αντιπαραθέσεις του αθλητή, τόσο με τον ίδιο τον προπονητή, όσο και με ανθρώπους και κοινά που εμπλέκονται με τον αθλητή. 

Αναφερόμενος στο ρόλο του προπονητή ως «δικαστή» κάνω λόγο συγκεκριμένα σε προβλήματα που σχετίζονται με:

- απρεπείς συμπεριφορές των αθλητών – εντός και εκτός αγωνιστικού χώρου, 
- α-πειθαρχεία προς τον προπονητή ή τους συμπαίκτες (όταν πρόκειται για ομαδικό άθλημα), 
- συνεχή αρνητική διάθεση, 
- εσκεμμένη άρνηση στην προσπάθεια, 
- παραβάσεις κανονισμών, 
- αλλοπρόσαλλες συμπεριφορές εντός αγωνιστικού χώρου, 
- αδικαιολόγητες απουσίες στην προπόνηση αλλά και σε αγώνες, 
τα οποία «προβλήματα» θα πρέπει να βρίσκουν λύση, σύμφωνα με τη δίκαια κρίση του προπονητή, μέσω της τιμωρίας.


Ο προπονητής είναι υπεύθυνος για την πειθαρχεία του αθλητή ή της ομάδας, καθώς η πειθαρχία είναι και η «γενέτειρα της προκοπής». Ανατρέχοντας στην Αρχαιότητα, ανακαλύπτουμε ότι ο Αισχύλος είχε κάνει την αναφορά του με την εξής φράση:  «Πειθαρχία ευπραξίας γενέτειρα»

Πειθαρχημένος αθλητής  σημαίνει υπακοή σε κανόνες που ρυθμίζουν τη συμπεριφορά και τη δράση του. Ο προπονητής κάθε μέρα στην προπόνηση αντιμετωπίζει διαφορετικές προσωπικότητες, προσωπικότητες που πρέπει να τους διδάξει, να τους καθοδηγήσει και να επιβάλει τον ανάλογο βαθμό πειθαρχίας.

Πειθαρχεία είναι η ενέργεια ή το αποτέλεσμα του πειθαρχώ, η υπακοή σε κάποιες αρχές, κανόνες, ή στις «διαταγές» κάποιου ιεραρχικά ανώτερου. Βασικοί Τύποι Πειθαρχίας στον αθλητισμό:
- ως προς τα ωράρια των προπονήσεων
- ως προς τις αθλητικές και αγωνιστικές υποχρεώσεις 
- ως προς τις κοινωνικές και αθλητικές εκδηλώσεις
- ως προς τη συμμετοχή του αθλητή σε συνεντεύξεις (ραδιόφωνο, τηλεόραση) κ.α.

Η λέξη πειθαρχεία μπορεί να παρομοιαστεί με τη λέξη σεβασμό, χαρακτήρα και ήθος κι αυτό, διότι, για να γίνει κάποιος αθλητής, πρωταθλητής, δεν αρκεί να προπονείται και να αγωνίζεται  μόνο σωστά. Δεν αρκεί να είναι αθλητής, ή πρωταθλητής εντός αγωνιστικού χώρου. Θα πρέπει να είναι αθλητής – πρωταθλητής και εκτός αγωνιστικού χώρου, συνεπής ως προς τις υποχρεώσεις του και τις δράσεις του, διαθέτοντας ανάλογο ήθος, ευπρέπεια και σεβασμό προς τους φιλάθλους που τον παρακολουθούν και τους ανθρώπους που τον στηρίζουν. 

Ο αθλητής, ή ο πρωταθλητής, οφείλει να έχει «αθλητικά χαρακτηριστικά και προσωπικότητα» εντός και εκτός γηπέδου.


Πειθαρχημένος είναι ο αθλητής που δείχνει αυτοπειθαρχία, που λειτουργεί με σύστημα, πρόγραμμα, οργανωμένα, με αυτοσυγκράτηση, κανόνες και όρια, όχι αυθόρμητα και παρορμητικά. 

Αυτοπειθαρχία είναι η ικανότητα ενός αθλητή να καταστέλλει τις συναισθηματικές του παρορμήσεις, έναντι της υπερίσχυσης της βούλησής του, σε σχέση με κάποιο στόχο και τις απαιτούμενες ενέργειες για την επίτευξή του. Η αυτοπειθαρχία σχετίζεται με την πρόοδο του χαρακτήρα, καθώς είναι μια ικανότητα η οποία καλλιεργείται μέσω της άσκησής της.
Μπορεί οι λέξεις «όρια» και «πειθαρχία» να παραπέμπουν σε παλιότερες και αυστηρότερες εποχές. Σημασία έχει ότι επιβάλλοντας ο προπονητής ήρεμα και σταθερά την πειθαρχία, ουσιαστικά προστατεύει τον αθλητή του. Η πειθαρχία θα βοηθήσει  στην εξασφάλιση μιας θετικής εμπειρίας. Δεν είναι και ούτε θα θεωρηθεί ποτέ ξεπερασμένη.



Ο προπονητής εκτός από την ιδιότητα του δασκάλου, πρέπει να είναι και καλός ψυχολόγος, όπως ήδη ανέφερα σε προηγούμενη παράγραφο. Η οξυδέρκειά του προπονητή σε σχέση με την κατανόηση της συμπεριφοράς και της προσωπικότητας του κάθε αθλητή, η δυνατότητα αποτελεσματικής επικοινωνίας και η γνώση του εσωτερικού κόσμου του αθλητή, απαιτούν την άμεση χρήση και βοήθεια των ψυχολογικών δεξιοτήτων του προπονητή που θα τον οδηγήσει στην καλύτερη συνεργασία και στη βελτίωση της ατομικής, ή ομαδικής απόδοσης. Θεωρώ ότι η πρόσθετη στήριξη του αθλητή από εξειδικευμένους αθλητικούς ψυχολόγους, με μία συνεχή και αδιάκοπη συνεργασία του προπονητή με τον αθλητικό ψυχολόγο, μόνο θετικά αποτελέσματα μπορεί να φέρει για τον αθλητή. Το ίδιο ισχύει και για κάθε άλλου είδους στήριξη προς τον αθλητή. Μπορεί ο προπονητής να έχει πολυσύνθετο και πολυεπίπεδο ρόλο, αυτό δεν σημαίνει ότι από ένα σημείο και μετά δεν χρειάζεται τη στήριξη εξειδικευμένου επιστημονικού προσωπικού, πάνω σε κάθε ειδικότητα που συμπληρώνει την ομάδα υποστήριξης – Support Team.

Η ικανότητα του προπονητή να δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες, για να αναπτυχθεί σωστά η ψυχολογία των αθλητών του στην προπόνηση και τον αγώνα, αποτελεί το θεμέλιο λίθο για την επίτευξη υψηλών επιδόσεων.
Αποδεικνύεται, λοιπόν, ότι η συμπεριφορά του προπονητή τόσο στην προπόνηση, όσο και τον αγώνα είναι εξαιρετικά σημαντικός παράγοντας.



Ο άνθρωπος που λαμβάνει πολλές φορές σκληρές αποφάσεις είναι ο «στρατηγός» προπονητής. 
Αυτός είναι ο ρόλος του και πόσο μάλλον όταν ο αθλητής αντιμετωπίζει προβλήματα μειωμένης αθλητικής απόδοσης λόγω λανθασμένων επιλογών, προσωπικών προβλημάτων που έχουν να κάνουν με τις οικογενειακές και προσωπικές / συντροφικές σχέσεις, με προβλήματα που αφορούν τα οικονομικά και την ψυχολογία του αθλητή από προβλήματα τραυματισμών, ειδικών φορτίσεων (άγχος και διάφορες άλλες πιέσεις).
Ο προπονητής με την ιδιότητα του συμβούλου, πρέπει να είναι σε θέση να εντοπίζει κάθε είδους πρόβλημα, βοηθώντας στην άμεση και αποτελεσματική λύση τους, προτείνοντας συγκεκριμένες οδηγίες βάσει συγκεκριμένων συμβουλών. 
Παρακάτω, θα αναφερθώ επιγραμματικά στα ατομικά χαρακτηριστικά του προπονητή και στους στόχους του προπονητή.

ΤΑ ΑΤΟΜΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ  ΤΟΥ ΠΡΟΠΟΝΗΤΗ

Οι στόχοι που πρέπει να έχει ένας προπονητής σε ότι αφορά τα ατομικά του χαρακτηριστικά:

1) συνεχής ενθάρρυνση στους αθλητές του,
2) ισχυροποίηση της συνοχής όταν οι αθλητές προπονούνται ως ομάδα,
3) ενίσχυση της αυτοεκτίμησης και της αντίληψης της ικανότητας των αθλητών του,
4) μείωση άγχους στην προπόνηση και τον αγώνα,
5) ελαχιστοποίηση του ποσοστού των νεαρών αθλητών που εγκαταλείπουν.
6) βελτίωση της αντίληψής του για την προπονητική του συμπεριφορά τόσο κατά την διάρκεια της προπόνησης, όσο και στον αγώνα

ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΠΡΟΠΟΝΗΤΗ ΜΕΣΑ ΣE MIA ΟΜΑΔΑ ΑΘΛΗΤΩΝ

1) Η δημιουργία ευχάριστου κλίματος κατά τη διάρκεια της προπόνησης,
2) Η θετική προσέγγιση, συμπεριφορά και νοοτροπία απέναντι σε οτιδήποτε συμβαίνει
3) Η ικανότητα να αντιμετωπίζει με χιούμορ (και όχι με ειρωνεία) πρόσωπα και καταστάσεις
4) Η κατανόηση των αθλητών και των όποιων προβλημάτων αντιμετωπίζουν
5) Η δημιουργία κλίματος παρακίνησης για να δώσουν όλοι τον καλύτερο εαυτό τους
6) Η στήριξη των αθλητών όταν το έχουν ανάγκη

Προπονητικές συμπεριφορές που δίνουν έμφαση στην συχνή ενθάρρυνση σε συνδυασμό με χρήση οδηγιών και διόρθωση λαθών προτιμώνται από τους αθλητές και τους βοηθούν ώστε να δώσουν τον καλύτερο τους εαυτό για να πετύχουν.



Ο προπονητής  πρέπει να είναι πάντοτε συνεπής, ειλικρινής, να έχει σθένος καθώς και οξυμένη αντιληπτική ικανότητα των συναισθημάτων του αθλητή και των γύρω του.
Επίσης, θεωρώ πολύ βασικό το στοιχείο του επαίνου και της καλοπροαίρετης κριτικής του προπονητή σε συμπεριφορές οι οποίες μπορούν να αποτελέσουν παράδειγμα προς μίμηση. 
Όλα τα μοντέλα που αφορούν το ρόλο του προπονητή, τον χαρακτηρίζουν ως ειδικό που με γνώμονα τις ικανότητες και τις γνώσεις του έχει καθήκον αφενός να αντιμετωπίζει όλες τις δυσκολίες που μπορεί να προκύψουν κατά τη διάρκεια της επίτευξης του στόχου και αφετέρου να μετατρέπει τη θεωρία σε πράξη, με την εφαρμογή της, τόσο στην προπόνηση, όσο και στον αγώνα.

Ένα επίσης βασικό συστατικό στοιχείο της από κοινού επιτυχίας αθλητή – προπονητή είναι ο σεβασμός που πρέπει να δείχνει ο αθλητής προς τον προπονητή του.

Το σίγουρο είναι πως ο αθλητής βρίσκεται στη θέση του εκπαιδευόμενου και όχι ο προπονητής. 

Ο προπονητής προπονεί και ο αθλητής είναι υποχρεωμένος να ακούει και να εκτελεί τις «εντολές» - συμβουλές του προπονητή. 



Σεβασμός είναι η εκτίμηση που δείχνουμε σε κάποιο πρόσωπο για τα ψυχικά και πνευματικά του χαρίσματα και τα κάθε λογής προσόντα του.
Σεβασμός είναι η συμπεριφορά του ατόμου απέναντι σε κάτι που δεν προσβάλλει ή απειλεί την ταυτότητα, την ιδιαιτερότητα ή την ίδια την ύπαρξή του.

Έτσι λοιπόν, ο σεβασμός είναι ένας βασικός παράγοντας στην αγωγή του ανθρώπου, ένα πανανθρώπινο συναίσθημα  και εμφανίζεται πολύ νωρίς στη ζωή μας, έχοντας απόλυτη σχέση με τη γενικότερή μας παιδεία. ‘Ένα συναίσθημα πού κρύβει τεράστια προωθητική και λυτρωτική δύναμη. Οφείλουμε και να τον εμπνέουμε και να τον καλλιεργούμε. Είναι θαυμάσιο μέσον αγωγής και βοηθείας, όπως είδαμε, σε σχέση με την ανύψωση του ανθρώπου και την καλλιέργεια των διαπροσωπικών σχέσεων. 




Ο σεβασμός είναι συναίσθημα βαθιάς εκτίμησης και θαυμασμού για κάποιον του οποίου αναγνωρίζουμε την ιδιαίτερη αξία και ανωτερότητα και που συνοδεύεται από μία συμπεριφορά που αρμόζει στην προσωπικότητα, στην ηλικία, στην κοινωνική του θέση.

Ο σεβασμός είναι το θετικό συναίσθημα της αυτοεκτίμησης που έχει ο αθλητής για τον προπονητή του. Η σημασία του σεβασμού είναι μία από τις πιο σημαντικές θεμελιώδεις ηθικές αξίες. Ο σεβασμός δίνεται και λαμβάνεται. Ο προπονητής αναμένει το σεβασμό από τον αθλητή ως αντάλλαγμα για το σεβασμό που του δείχνει. 

Ο καλύτερος τρόπος για κερδίσει ο προπονητής τον σεβασμό των αθλητών είναι με το να συμπεριφερόμαστε με τρόπο ηθικό και δίκαιο, προσφέροντας αγάπη και βοήθεια προς αυτούς.

Ο σεβασμός είναι στάση ζωής και όχι απλά καλή συμπεριφορά.

Ο σεβασμός εμπερικλείει λέξεις όπως το… ευχαριστώ, παρακαλώ, συγνώμη κ.α.

Ο σεβασμός εμπερικλείει ειλικρίνεια και αλήθεια.



Κατά την προσωπική μου άποψη, τα παρακάτω στοιχεία που με τα χρόνια προσπαθεί να μεταδώσει στον αθλητή ένας σωστός προπονητής, συμπληρώνουν μία ολοκληρωμένη εικόνα, ένα ολοκληρωμένο αθλητικό προφίλ. Τα στοιχεία που παραθέτω είναι τα εξής:

Ο αθλητής σέβεται και πειθαρχεί
Ο ολοκληρωμένος αθλητής έχει παιδεία
Ο αθλητής θέτει στόχους – προσπαθεί ασταμάτητα
Ο αθλητής καλλιεργεί το πνεύμα του παράλληλα με το σώμα του
Ο αθλητής «φλερτάρει» με τα όριά του και εμπνέει τους γύρω του
Ο αθλητής αγαπάει αυτό που κάνει και αντιστέκεται … ξεπερνώντας κάθε εμπόδιο
Ο αθλητής αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση για τα νέα παιδιά
Ο αθλητής δεν «κατευθύνεται» αλλά «κατευθύνει»
Ο αθλητής διαχειρίζεται το χρόνο εποικοδομητικά και πάντα προς όφελός του

Ολοκληρώνοντας το σημερινό άρθρο θα ήθελα να τονίσω τα εξής:

Η αθλητική κοινωνία υπάρχει και κινείται μέσα σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο διεθνές αθλητικό περιβάλλον. 
Η παρουσία εξειδικευμένων αθλητικών στελεχών στους κόλπους της κρίνεται πιο αναγκαία και επιβεβλημένη όσο ποτέ άλλοτε.

Η εργασία που προσφέρει ένας Προπονητής αποτελεί σαφέστατη παροχή υπηρεσιών προς τρίτους. Η ιδιότητα αυτή χαρακτηρίζεται ως επάγγελμα, το οποίο εμπίπτει  τόσο στην κατηγορία επαγγελμάτων παροχής υπηρεσιών, όσο και στην κατηγορία μισθωτών υπηρεσιών.

Ο στόχος του επαγγελματία προπονητή δεν είναι άλλος παρά αυτός της σωστής διαχείρισης και της αποτελεσματικότητας των εργασιών του.
Αθλητικές επιδόσεις και οικονομικές απολαβές "τρέχουν" μαζί στα κουλουάρ του πιο σύγχρονου αθλητικού σταδίου του κόσμου, πραγματοποιώντας την ταχύτερη κούρσα των σύγχρονων αθλητικών προκλήσεων. 



Θα ήθελα να πιστεύω ότι προπονητές και αθλητές της χώρας μας οδηγούνται προς αυτή την κατεύθυνση. Μία κατεύθυνση, μία πορεία που στόχο έχει τη γενικότερη «αναγέννηση» του ελληνικού αθλητισμού, βασιζόμενη σε αρχές και άξονες προόδου, χωρίς τη συντήρηση και ανατροφοδότηση πεπαλαιωμένων αρχών, βασιζόμενων απλά στην εμπειρία, ή σε μικροπολιτικές πάσης φύσεως συμφερόντων. 
Νομοτελειακά… με υλικά «παράγκας» δε χτίζεις καινούργιο σπίτι.
Το σπίτι του αθλητισμού χτίζεται με πολύ δουλειά, πίστη, όραμα και διασαφηνισμένους ρόλους όλων των εμπλεκόμενων φορέων.

Θεωρώ πως είναι κατανοητό ότι:
«Χωρίς αθλητές δεν υπάρχει αθλητισμός»
«Χωρίς προπονητές δεν υπάρχουν αθλητές»

Ώρα είναι λοιπόν να αναθεωρηθούν οι απόψεις για το λειτούργημα του προπονητή, συνεκτιμώντας τη μεγάλη προσφορά της συγκεκριμένης επιστημονικής κοινότητας στον αθλητισμό.

Αθλητισμός, ίσον… πολιτισμός! Για το λόγο αυτό δηλώνουμε παρών!

1 σχόλιο:

  1. Φίλε Γιάννη ολόθερμα μπράβο! Είναι μια μελέτη (όχι απλώς ένα άρθρο)για τη σχέση προπονητή -αθλητή και το ρόλο του πρώτου στην εξέλιξη του δεύτερου, ως αθλητή και ατόμου! Νομίζω πως πρέπει να το διαβάσουν όλοι και να το διαδώσουν ή συζητήσουν με τους συναθλητές, προπονητές κ.α,αλλά πρωτίστως οι ίδιοι οι αθλητές με τον εαυτό τους για να κατανοήσουν καλύτερα ποια οφείλει να είναι η στάση του αθλητή απέναντι στον προπονητή...
    Προσωπικά νομίζω ότι θα πάρω πολύ χρήσιμα στοιχεία για όποια πιθανή δημόσια αναφορά μου στο θέμα, σε κάποιο σεμινάριο, συνε΄δριο κ.α. Να είσαι καλά, εύχομαι καλή νέα σεζόν 2017-18

    ΑπάντησηΔιαγραφή